Dla osób dorosłych często gabinet stomatologiczny kojarzy się z nieprzyjemnymi skojarzeniami z własnego dzieciństwa. Trzymaniem na siłę dziecka w fotelu dentystycznym, wolnoobrotową maszyną do borowania, zapachem środków odkażających i „palonego” zęba. Chociaż te czasy dawno już minęły to takie skojarzenia w niektórych z nas siedzą  do dziś. Im większa nasza trauma z dzieciństwa związana z dentystą tym bardziej boimy zabrać się naszego malucha na jego pierwsza wizytę.

Wiadomo,  wszystkie „pierwsze razy” są trudne, tak samo może być i z pierwszą wizyta dziecka u dentysty.

Co jednak robić, by dzieci nie bały się gabinetu dentystycznego i lekarza stomatologa?

Strach przed dentystą to problem większości rodziców. Wynika on bardziej z lęków dorosłych przed wizytą w gabinecie niż samego dziecka. Maluch, który nie doświadczył jeszcze bólu zęba (nie wliczamy tu oczywiście niemowlęcego okresu ząbkowania) oraz nie miał kontaktu z dentystą nie powinien mieć negatywnych skojarzeń i bać się gabinetu. Raczej zawsze będzie to lęk  przed nieznanym niż strach przed samych stomatologiem.

Jakie są zatem sposoby na to, by uchronić dziecko przed strachem związanym z wizytami u dentysty?

1. Rada pierwsza i najważniejsza to nie ucz dziecka strachu przed dentystą. Nie przenośmy swojego własnego strachu na dziecko. Lęk rodziców często jest przenoszony na dziecko- pamiętajmy, że dzieci są doskonałymi obserwatorami świetnie wyczuwają nasze emocje. Na pewno nie możemy mówić dziecku o naszych negatywnych doświadczeniach związanych z dentystą, borowaniem, bólem. Skądinąd wiemy, że dziecko nie rozumie słowa „nie” dlatego też starajmy się unikać negatywnych słów, nie zapewniajmy dziecka, że na pewno nie będzie bolało, nie martw się itd.. Jeśli dziecko boi się zastrzyków i igieł lub już ma złe skojarzenia związane z lekarzami nie używajmy słów, które negatywnie kojarzą się z leczeniem: igła, strzykawka, ból, krew.
2. Rolą rodzica przed wizytą u stomatologa jest wytłumaczenie dziecku, że wizyta u dentysty nie jest opcjonalna, lecz obowiązkowa. Rodzic może użyć argumentu, że dzięki temu w przyszłości dziecko będzie miało piękny uśmiech
3. Buduj wokół wizyty pozytywne skojarzenia. Niech wizyta u dentysty kojarzona była z przygodą, jak wycieczka do zoo czy planetarium, jak lot rakietą w kosmos- bo tam może być. Opowiadajmy dziecku, co ciekawego będzie w gabinecie, o mikroskopie, prze, który widać może nawet i bakterie, o wielkich lampach, które gdyby tylko chciały to oświetliłyby stadion, o specjalnej wiertarce, która może przewiercić nawet szkło ale ciekawe czy w ścianie też można zrobić nią dziurę. Wymyślmy parę pytań, o które dziecko może spytać dentystę podczas pierwszej wizyty np. czy lwy też muszą chodzić do dentysty i jak wygląda wizyta tygrysa u stomatologa? Przed wizytą u dentysty większego dziecka można spróbować pobawić się z nim w dentystę.
4. Jak najwcześniejsze rozpoczęcie wizyt w gabinecie stomatologicznym to klucz do sukcesu, bo dziecko w ten sposób będzie już oswojone z gabinetem stomatologicznym i stomatologiem. Na pierwszą wizytę dlatego warto umówić się do zaufanego gabinetu (takiego jak Alchemia Uśmiechu), w którym wizyty będą później kontynuowane. Oszczędzimy dziecko wtedy stresu związanego ze zmianą miejsca i ludzi, do których nabrał już zaufanie. Najlepiej też wybrać znany nam gabinet lub polecany przez innych rodziców, o pozytywnych opiniach. Lekarz stomatolog dziecięcy zaś (pedodonta) powinien mieć właściwe podejście do dzieci i mieć doświadczenie w ich leczeniu. Lekarze stomatolodzy dziecięcy z Alchemii Uśmiechu na pewno tacy są. Lubią pracę z dziećmi, umieją z nimi rozmawiać, a dodatkowo są cierpliwi i wyrozumiali, jeśli widzą, że dziecko nie chce współpracować. Sam lekarz w obecności dziecka stara się też nie używać negatywnych określeń typu zastrzyk czy znieczulenie tylko używa słów, które mają mniej negatywnych skojarzeń a przy tym opisują zjawisko np. a teraz specjalną różdżką dotknę twojego ząbka i położę zęby do spania (a tak na marginesie to niektóre urządzenia stosowane w leczeniu zębów u dzieci tak właśnie wyglądają). Dzięki temu lekarz stomatolog dziecięcy buduje zaufanie u małego pacjenta.
5. Czy mówić dziecku co będzie działo się na wizycie? Uważamy, że zdecydowanie warto to robić ale jednak nie bardzo szczegółowo. Możemy powiedzieć np. że dentysta obejrzy zęby, że będą magiczne urządzenia takie jak specjalne lusterka czy dmuchawy.
6. Unikajmy brania dziecka ze sobą na własną wizytę dentystyczną, bo podczas nich mogą paść słowa, które brzmią strasznie dla dziecka lub też mogą zobaczyć ból lub krew innych pacjentów i mogą wywołać niepotrzebny lęk w przyszłości
7. Zabierz na wizytę ulubioną zabawkę dziecka, którą dziecko będzie miało przy sobie podczas wizyty. Pokazywanie też bajek w gabinecie podczas zabiegu czy puszczanie muzyki na słuchawkach to popularne techniki odcinania od zabiegu
8. Zabierzmy dziecko na wizytę adaptacyjną- kiedy pierwsza wizyta z dzieckiem u stomatologa? Im wcześniej odwiedzimy dentystę, tym lepiej. Pierwszą wizytę u dentysty warto odbyć nim dziecko skończy pierwszy rok życia, lub przed ząbkowaniem. Kiedy dziecko skończy 2-3 lata warto umówić się na wizytę adaptacyjną. Podczas takiego spotkania   dziecko może w bezstresowej atmosferze poznać gabinet dentystyczny a stomatolog pokaże i nauczy malucha jak  szczotkować zęby. A wszystko to w atmosferze gier i zabaw w ramach, których nasza pociecha będzie mogła sama usiąść w fotelu dentystycznym. Zaletą wizyt adaptacyjnych jest to, że nie wiążą się z bólem, stresem i zabiegami. Wizyta adaptacyjna oswaja dziecko z dentystą i sprawia, że będzie ono kojarzyło leczenie zębów z zabawą.
9. Stosuj nagrody po wizycie dziecka w gabinecie dentystycznym. Nagrodę dzielnego pacjenta po zakończonej wizycie w gabinecie dziecko dostaje od stomatologa, jednak ważne jest też to jak rodzice zachowają się w domu, by wzmacniać pozytywne zachowania u dziecka. Wystarczy drobnostka: odznaka na ścianie za odwagę powieszona u dziecka w pokoju, pluszak, książeczka czy wyjście na spacer lub wycieczkę albo wspólne gotowanie czy pieczenie. (oczywiście bez cukru ?)

Mimo zastosowania tych wszystkich powyższych rad zdarza się, że negatywne emocje ze strony dziecka się pojawią dlatego też rodzice powinni być na nie przygotowani. W takich sytuacjach najważniejsze jest zachowanie spokoju. Dobry stomatolog dziecięcy z doświadczeniem wie jak sobie radzić z takimi sytuacjami. Bardzo ważne jest zawsze aby to dentysta rozmawiał z dzieckiem a nie rodzic, bo dzięki temu dziecko nabierze zaufania do lekarza i zacznie słuchać jego poleceń. Różne dzieci różnie reagują a lekarz dentysta znający się na swojej pracy wie jak takie zachowania rozpoznać i jaką metodę zastosować. Najważniejsza jest jednak zawsze współpraca rodzic- stomatolog. Rodzic w gabinecie powinien być tylko obserwatorem- a lekarz jest kapitanem i to on dowodzi na tym okręcie.

Nie czekajmy na ból zębów dziecka- oszczędźmy im tego

Jeśli wizyta u dentysty będzie wiązała się z bólem zęba, już na zawsze dentysta będzie kojarzył mu się z czymś nieprzyjemnym. A jeśli już ten się pojawi to szukajmy gabinetów w fachową opieką dentysty dziecięcego. Aby zaś zmniejszyć stres dziecka na używanie strzykawek i igieł do podawania znieczulenia obecnie często dentysta stosuje inne urządzenia, dzięki którym zabieg staje się bardziej przyjemny. Na rynku dostępne są również nakładki maskujące na igłę w kształcie zwierzaków.

Jak często powinny się odbywać wizyty stomatologiczne?

Podobnie jak w przypadku pacjenta dorosłego dziecko powinno być badane regularnie. W przypadku małych dzieci jest to jednak krótszy interwał- zaleca się bowiem wizyty kontrolne co 4 miesiące no chyba, że lekarz zaleci częstsze wizyty w gabinecie. Najważniejsza jest regularność i unikanie problemów a nie ich naprawianie. Pamiętajmy, że zdrowe zęby to zdrowe dziecko!